Chronische rhinosinusitis zou ontstaan wanneer de microbiële flora in de neusholten uit balans geraakt. De boosdoener is Corynebacterium tuberculostearicum – zullen we hem maar eenvoudigweg CoryTub noemen? – een zeer gewone bacterie, die behoort tot de normale menselijke huidflora. De oplossing zou erin kunnen bestaan Lactobacillus sakei via verstuiving aan te brengen.

Amerikaanse wetenschappers publiceerden vorige week hun bevindingen in Science Translational Medicine (of klik hier voor extra uitleg). Het normale microbioom in de sinussen van zieke patiënten wordt door CoryTub overwoekerd. Lokaal toedienen van geschikte probiotica zou de oplossing kunnen worden. (Krijgt het ouderlijk verbod om met de vingers in de neus te peuteren meteen een wetenschappelijk basis...?)

Alleen stel ik me de vraag hoe dit verhaal nu zal verder gaan: gaan we de niet-geregistreerde, commerciële toer op, of ontstaat er een gepast kader om de bocht naar het microbioom op verantwoorde wijze aan te pakken?

Een bord spaghetti
Het klinkt vertrouwd in de oren, want dit lijkt veel op de oorzaak en aanpak van heel wat vormen van diarree: probiotica toedienen zou – ook voor sinusitis – de betere oplossing kunnen worden (althans in een aantal gevallen). Het is ook een mooi voorbeeld van het belang van het microbioom en de ‘alternatieve’ aanpak die David Agus beschreef in The End of Illness (zie hier de boekbespreking van 14 april jl.)

Het lichaam is een ongelooflijk complex en dynamisch systeem. Het is als een bord spaghetti: wanneer je aan de ene kant trekt, beweegt er iets aan de andere kant. We weten eigenlijk nog maar bitter weinig hoe diverse biologische, genetische en psychologische mechanismen precies werken, laat staan hoe ze op elkaar inwerken.

Je microbioom is een uiterst belangrijke – en vaak onderschatte – factor die je gezondheid mee helpt te bepalen. Elke persoon leeft in symbiose en draagt tienmaal meer micro-organismen in en op zich mee dan hij cellen in zijn lichaam heeft. De darmflora is daar het bekendste en meest herkenbare voorbeeld van.

Na je ‘eneterotype’ nu ook je ‘nasotype’?
Zowat alle mechanismen in je lichaam zijn gemaakt om ‘homeostase’ te bewaren: het bewaren van je eigen, persoonlijke, normale en evenwichtige toestand. Je hoeft overigens niet per se ‘normale’ waarden te hebben om gezond te zijn; je eigen gezonde evenwicht kan gerust afwijken van de norm, zonder dat je daarom ziekt hoeft te zijn. Omgekeerd moeten we in geval van ziekte het lichaam helpen om zijn evenwicht terug te vinden, eerder dan dit nog verder te verstoren.

Het bepalen en in evenwicht houden van je enterotype wordt in de toekomst een belangrijk element om je gezondheidstoestand in kaart te brengen en in stand te houden. De wisselwerking tussen het eigen lichaam en die triljoenen micro-organismen bepalen immers in grote mate hoe gezond je eigenlijk bent.

Het ingaan van de bocht...
De ontdekking van CoryTub als oorzaak (samen met een mogelijke behandeling) van sinusitis is goed nieuws. Het zet meteen de deur open om de gezondheidszorg vanuit een heel ander oogpunt te benaderen dan wat men klassiek in de geneeskunde (bijvoorbeeld UGent) zou doen. Ik citeer: nasale endoscopie, CT-scan, nasale corticosteroïden, orale corticosteroïden, korte of lange kuren met antibiotica en een nabehandeling met sprays en neusdruppels. Wanneer je antibiotica geeft, haal je de gewenste flora nog verder uit balans.

Deze ontdekking kan dus best een extra zetje geven om het huidige zorg- en businessmodel in vraag te stellen en de bocht te nemen naar een heel nieuwe benadering van de gezondheidszorg, zoals Agus in zijn boek aangaf.

Het vergt niet veel verbeelding om binnenkort een ‘zelfhulp-diagnosekit’ op de markt te zien komen, waarmee je het slijmvocht uit je neus kan testen op CoryTub en een spray met Lactobacillus sakei om desgevallend de nasale flora te herstellen. Dat past perfect in het plaatje van ‘empowerment’, met een vleugje ‘authenticiteit’, (gezien de zachte, natuurlijk herstellende aanpak). Marketing-wise zit dat verhaal zeer goed.

... naar een tweesprong.

• Stel u voor dat de snelheid en het niet-overdreven-strak geregelde kader van de eerste piste, zou combineren met de wetenschappelijkheid van de tweede piste, bij de beoordeling van het op de markt brengen van een product en van de gebruikte claims / indicaties.
• Stel u voor dat men permanent, digitaal en anoniem het gebruik en de geboekte resultaten van behandelingen meetbaar maakt....
• Stel u voor dat de verantwoordelijke voor de informatie in de bedrijven écht verantwoordelijk wordt (dus met meer vrijheid, maar waarbij verantwoording moet afgelegd worden – post factum – indien men over de schreef gaat), waarbij het belang van de patiënt de enige en échte toetssteen wordt...
• Stel u voor dat informatie over pathologieën, behandelingen en resultaten hoofdzakelijk zouden aangeboden worden aan zorgverstrekkers en patiënten via een platform dat door de diverse betrokkenen samen gevoed wordt... (zie BetrouwbareBron.nl)

Soms moet je eens durven dromen.

Laten we hoe dan ook hopen dat – na eerst nog verder en uitgebreider klinisch onderzoek – een behoorlijk geregistreerd product op de markt verschijnt, waarmee we chronische sinusitispatiënten veilig en snel terug op het juiste microbiële pad kunnen brengen.

Dirk BROECKX – 21 september 2012