14/04/2010 - Zo denkt Steve (Leander Khaney)
| “Steve Jobs besteedt bijna evenveel aandacht aan de doos waarin zijn spullen worden geleverd als aan de producten zelf”. De openingszin van « Zo denkt Steve » is meteen raak. Dit boek legt de drijfveren en de doorgedreven klantgerichte aanpak bloot van één van de meest creatieve en briljante productontwikkelaars van onze tijd. Het analyseert hoe en waarom Jobs perfectionistisch, gedreven, inventief en compromisloos telkens opnieuw baanbrekende producten blijft ontwerpen. Tussen de lijnen staan veel lessen die ook in de geneesmiddelenbranche toepasbaar zijn. Hoe Steve creativiteit aanpakt
De unieke gave die Jobs zo sterk maakt, nog voor hij aan een nieuw project begint, is zijn vermogen om vooruit te bedenken wat gebruikers in de toekomst met zijn producten zouden kunnen doen. Die essentiële fase van creatief denken is gebaseerd op een fijngevoelige analyse van maatschappelijke trends en technologische mogelijkheden. Veel van de innovaties, groot gemaakt door Jobs, werden oorspronkelijk elders ontwikkeld. Xerox Parc vond de muis, de grafische desktop, ethernet netwerken en de laserprinter uit, maar Apple maakte er doorbraakproducten van en oogstte het commerciële succes. |  | |
Bij het rijpingsproces van het feitelijke product vertrekt Jobs van wat de gebruiker ermee zal kunnen doen en welke echte meerwaarde hij zoekt. De ervaring bij het gebruik en het gebruiksgemak zijn daarbij even belangrijk als wat het product ook in essentie doet. Jobs ontwikkelt veel alternatieven naast elkaar, telkens opnieuw met prototypes of maquettes, zodat het product zo reëel mogelijk getest kan worden. Op basis van die ervaringen brengt hij incrementeel verbeteringen aan. Het is een intensief en soms langdurig proces, maar een dat uiteindelijk een “perfect” product oplevert.
Stap voor stap leidt het boek je helemaal doorheen het denkpatroon en de werkmethodes van Steve: wees “out of the box” creatief en overweeg alle mogelijke denkpistes en alternatieven. Maar wees vervolgens ook uiterst selectief; vereenvoudig zoveel mogelijk. Kijk daarbij naar de essentie van wat het product moet doen en vermijd ballast: toeters en bellen, hoe leuk en “nice to have” ze ook zijn, worden geschrapt, tot het product puur en perfect doet wat de gebruiker ervan verwacht. Eenvoudig en gebruiksvriendelijk. Echte plug and play…
Bijna 35 jaar en minstens zeven doorbraakproducten later
Met de Apple II (gelanceerd in april 1977) ontwikkelde Jobs de eerste praktisch bruikbare “computer voor iedereen”. Hij veroorzaakte daarmee een eerste omwenteling in de IT markt die toen gedefinieerd werd door IBM mainfraimes en Atari consoles waarop je Pacman kon spelen.
Maar Jobs ging verder. Veel verder. Want in de volgende drie decennia heeft hij nog minstens zes revolutionaire productenlijnen ontwikkeld: de Macintosh, de software van NeXT (later Mac OS X), de iMac (later ook MacBook), de iPod (later ook iPod Touch), de iPhone en de iPad. Stuk voor stuk totaal vernieuwende producten, die telkens opnieuw een fundamentele invloed hebben gehad op de manier waarop we vandaag met IT omgaan. Het boek vertelt boeiend hoe Steve ze op de wereld zette.
Eén man, die reuzen steeds voor blijft
Jobs slaagde er telkens opnieuw in de behoeften van de gebruiker bijna volmaakt in te vullen. Beter nog: gezien het hoge innoverende karakter van deze producten, vervulde hij die behoeften nog vóór de modale gebruiker zich helemaal bewust was van wat hij met die nieuwe spullen allemaal kon doen. Kijk maar naar de iPhone die als eerste honderden dingen deed (die intussen door de concurrentie werden overgenomen): je hoort een liedje, opent een app en enkele seconden later krijg je titel, uitvoerder en hoesje van de CD of plaat. Je staat ergens in New York, opent een andere app en je iPhone wijst de weg naar het dichtstbijzijnde metrostation, welke lijnen er stoppen en hoe je naar je bestemming kan reizen.
Steve heeft een onafgebroken en fanatieke focus op de meerwaarde voor de gebruikers. Al bijna drie decennia laat dit Apple toe behoorlijk tot uitstekend te gedijen in een wereld, gedomineerd door reuzen als Microsoft en Nokia. Geen ander IT bedrijf heeft die meedogenloze concurrentie zo lang overleefd. Beter nog: de dwerg dwingt de reuzen regelmatig in de creatieve verdediging. De vernieuwingen die Jobs uitvindt, moeten zijn concurrenten een tijdje later altijd dunnetjes overdoen om bij te blijven.
Steve Jobs is niet alleen klantgericht en inventief. Hij heeft ook bedrijfsmatig een sterke visie en strategie. Hij omringt zich met de beste en meest creatieve medewerkers die hij kan vinden. Hij zorgt er steeds voor dat Apple zowel hardware als software samen ontwikkelt, wat de stabiliteit van de applicaties substantieel verbetert. De productlijnen zijn helder en eenvoudig. Het volledige aanbod van Apple (inclusief illustraties en productspecificaties) staat vandaag nog steeds op twee A4-tjes en toch komt elk type gebruiker aan zijn trekken.
Wat overigens ontbreekt in “Zo denkt Steve” is een uitgebreider verhaal over hoe Jobs “tussen de soep en de patatten” met Pixar ook de wereld van de tekenfilm voor altijd veranderde. Hoewel hij daar persoonlijk veel minder intensief bezig was met “productontwikkeling”, is hij toch in alle stilte de drijvende kracht geweest achter de technologische ontwikkeling van de virtuele tekenfilm en de realisatie van kaskrakers en Oscarwinnaars als Toy Story, A Bugs Life, Finding Nemo…
Lessen voor farma?
Een sector die claimt “de patiënt centraal” te stellen en “innoverend” te zijn, kan hier veel inspiratie halen. Design, betrouwbaarheid, eenvoud, gebruiksgemak en goede marketing zijn immers even essentieel voor wie vandaag geneesmiddelen wil ontwikkelen.
Dat Steve Jobs een goede verpakking bijna even belangrijk vindt als het product – de fameuze openingszin – is de eerste en misschien wel de belangrijkste les voor onze sector. Want op vlak van “verpakking” kunnen we nog veel van Steve leren. Bekijk de modale verpakking van een geneesmiddel maar eens door zijn bril. Kijk eens kritisch naar een modaal voorschrift, dat uiteindelijk toch de “verpakking” is waarin de arts zijn diagnose meegeeft aan de patiënt. Bedenk eens hoe de modale apotheker de gebruiksaanwijzing aanbrengt op het geneesmiddel (vaak de meest tastbare “verpakking” van zijn farmaceutische zorg!).
We kunnen nog veel leren van Jobs…
Dirk Broeckx – 14 april 2010
“Zo denkt Steve” (Inside Steve’s Brain)
©Leander Kahney – ISBN 978 90 229 9654 6 – A.W.Bruna Uitgevers, Utrecht
‹‹‹Back
