| Wie schrik heeft van golven van verandering moet dringend leren surfen. Dan zie je vanzelf welke nieuwe beroepen we nodig hebben in de gezondheidszorg. Het Trends artikel "Artificiële Intelligentie: dit zijn de beroepen voor morgen" trok mijn aandacht, want het geeft een zinvolle blik op de verschuiving die de hele arbeidsmarkt zal doormaken. Tijdens de industriële revolutie beleefde de maatschappij een gelijkaardige overgang van een economie gebaseerd op landbouw naar bedrijven die op industriële schaal goederen produceerden. Je kan je levendig voorstellen hoe mensen zich voelden die dachten dat zoon (of dochter?) alleen maar landbouwer of fokker van schapen en koeien kon worden. Plots moesten ze diverse stielen leren die in fabrieken nodig waren. In het kielzog daarvan ontstonden decennia later diverse beroepen rond marketing en verkoop. Oude skills werden obsoleet; nieuwe skills ontwikkelden zich razendsnel. Wie niet mee was, was – ook toen al – gezien. Zelf beleefde ik heel bewust de “derde golf” (cf. “The Third Wave” van Alvin Toffler uit 1980 !). De overgang van de industriële maatschappij naar een geïnformatiseerde wereld, inclusief het automatiseren van heel wat processen. Mijningenieurs verdwenen; ingenieurs informatica kwamen in de plaats. Gelukkig las ik op tijd “Thriving on Chaos” van Tom Peters (1987). Dat “vaccineerde” me levenslang tegen de gevolgen van schokkende veranderingen. Vandaag zitten we midden in de vierde, in essentie zeer gelijkaardige revolutie. Het gaat niet langer om de hardware en de software, maar om de data en wat je met de gegevensstromen kan doen. Artificiële Intelligentie lijkt vandaag even bedreigend als de eerste stoommachines waren voor landbouwers die alleen gewoon waren met boeren trekpaarden te werken. Overigens... Elke nieuwe revolutie legt een laag boven op de vorige. Want elke laag blijft wel bestaan: landbouw en industrie zijn gedeeltelijk getransformeerd door de volgende golven van verandering, maar we hebben ze nog steeds nodig. Hun relatief belang voor het creëren van meerwaarde is wel verminderd. Wie vandaag kinderen heeft, moet zich realiseren dat we – net als onze overgrootouders en grootouders – hen niet langer moeten richten naar de beroepen van "gisteren" maar wel naar die van "morgen". We maken het onszelf daarbij niet makkelijk, zeker niet in de gezondheidssector. De zeer strakke en gedetailleerde reglementering, samen met een soms verstikkende cultuur van “gilden” en “ambachten”, belemmeren een soepele transformatie. Wanneer ik trainingen (“Verkenningstochten doorheen het eGezondheidslandschap”) geeft voor éénlijn.be, treft het me telkens weer dat men het gebruik van e-health nog steeds ziet als een aparte, tijdrovende en lastige extra bezigheid, die “bovenop” het gewone werk komt en waarvoor zorgverstrekkers dus extra betaald moeten worden. In het beste geval zien koplopers al het nut in van delen van gegevens rond de individuele patiënt. Veel verder dan dat geraken weinigen. En toch... - Gegevens gestructureerd en gecodeerd capteren moet snel een integraal deel worden van elke handeling in het zorgproces.
Datacapture & Standards - Die gegevens delen en alle (eigen en andere) gegevens op een zinvolle wijze presenteren in een gebruiksvriendelijke interface wordt everyday practice.
Dashboarding. - Lokale gegevens poolen en analyseren om de lokale behoeften, sterktes en zwaktes van het aanbod aan zorg in kaart te brengen worden een noodzaak.
Population management. - Kwaliteitsindicatoren ontwikkelen en zinvol inpassen in de dagelijkse praktijk om de kwaliteit te verhogen, wordt één van de belangrijkste KPI’s voor de terugbetaling. Spin-offs hiervan zijn nieuwe, intelligente praktijkrichtlijnen.
Practice development. - Big data analyse als basis voor nieuwe vormen van wetenschappelijk onderzoek, moet de huidige technieken van klinisch onderzoek minstens met een factor 100 kostenefficiënter maken.
Clinical Big Data searcher Hierboven, in cursief, alvast minstens vier nieuwe zorgberoepen waarvoor we de twintigjarigen van vandaag best meteen warm maken. De meeste van ons weten hoogstens vaag waar dit naartoe gaat. Da’s niet erg. Wie surft op de golf van verandering, ziet vanzelf waar hij best uitkomt. Toen de vorige drie grote golven van verandering over de wereld heen liepen, dacht men ook dat het met ons gedaan was. Ik heb er vertrouwen in dat we de vierde golf ook vlot gaan overleven. Voor wie daaraan twijfelt en een handleiding nodig heeft, verwijs ik alvast naar “The Day After Tomorrow” van Peter Hinssen. Sinds deze week ook in het Nederlands beschikbaar, dus ben ik hem voor de tweede keer aan het lezen... Dirk Broeckx
1 oktober 2017 | 
