| Precies vier jaar geleden schreef ik het verhaal van Pierrot. Een jongetje met astma, die via een leuke toepassing spelenderwijze zich beter ging verzorgen. Onbegrijpelijk genoeg bestaat dat stukje toekomst intussen nog steeds niet. In de gezondheidszorg investeert men blijkbaar liever miljarden in “innovatieve geneesmiddelen” dan enkele miljoenen in een leuke tool die patiënten zou motiveren en “empoweren” om beter te zorgen voor hun eigen gezondheid… Wegwijzer naar een nieuw domein
Precies vier jaar geleden schreef ik het ‘mini toekomstscenario’ Pierrot en de Breathe League (zie kader). Het is een schets hoe een jong kind met astma via ‘gamification’ en smart telemonitoring geholpen wordt om zijn gezondheidsprobleem spelenderwijze onder controle te houden en zich regelmatig te verzorgen. | Het was toen voor mij een wegwijzer naar het ontdekken van een totaal nieuw en ogenschijnlijk onontgonnen kennisgebied, dat ik de afgelopen jaren heb ontdekt: de impact van gedragspsychologie en de effecten van motivatie op gezondheid en gedrag. In de marketing en de reclame heeft men die kennis en de technieken die gedrag kunnen beïnvloeden al lang ontdekt. Om ons leuk en spelenderwijze koffie, mayonaise of hamburger aan te smeren, wordt dat domein al dagelijks gebruikt. Maar om een kind (of een volwassene) te helpen dagelijks zijn medicatie te gebruiken, doen we dat niet. Onbegrijpelijk
Ik besloot destijds het toekomstverhaal Pierrot en de Breathe League met de zin “We schrijven 2015 of zo.” Ik praatte er ook regelmatig over en preciseerde telkens dat er op het verhaal en het concept (zowel de spacer als het platform, de competitieformule en zelfs de naam) geen enkel patent rustte. Iedereen was (en is nog steeds) vrij om de nodige tools te ontwikkelen en mag ze voor mijn part zelfs onder patent brengen. Maar tot mijn grote verbazing en spijt heeft vier jaar later nog steeds niemand een dergelijk of gelijkaardig concept ontwikkeld. Het zou nochtans véél minder hebben gekost en veel meer ’gezondheid hebben geproduceerd’ dan veel ‘innovatieve’ inhalatoren die inmiddels op de markt zijn gekomen. - Geen enkele daarvan geeft de gebruiker feedback of de medicatie optimaal en regelmatig wordt gebruikt.
- Geen enkele meet dagelijks hoe het nu precies zit met de longcapaciteit of peakflow.
- Geen enkele prikkelt de speelsheid en de competitiedrang die we allemaal in ons hebben en die een krachtige motivatie kunnen zijn om ons gedrag te optimaliseren.
Disruptie
Twee jaar geleden was het concept van de spacer wel het onderwerp van een eindwerk van een studente productontwikkeling aan de Antwerpse academie. Maar nadien kwam het blijkbaar toch niet in productie. En in de VS was er even sprake van het ontwikkelen van een App die een eindje in de richting ging van die van Pierrot, maar ook dat bleef een droom. | | | Pierrot en de “Breathe League” Pierrot (14 jaar) heeft astma. Zijn puffer gebruiken is een belevenis geworden. Hij gebruikt hem terwijl hij naar zijn smartphone kijkt, want dan “ziet” hij – met een kleurrijke interface – hoe diep hij kan in- en uitademen. Na het puffen verschijnt zijn score, want hij maakt deel uit van een lokaal (virtueel) “Breathe League” team. Samen met 5 leeftijdgenootjes met astma (waarvan hij alleen de nicknames en tags kent, niet hun echte namen), vormt hij een ploeg in de regionale Breathe League. Dat is competitie waarbij de ploegen van telkens vijf jonge astma patiëntjes samen trachten de beste scores neer te zetten. Ze krijgen punten voor de peakflows die ze halen en voor de regelmaat van gebruik van hun puffers. De ploeg van Pierrot staat voorlopig nog vierde in de League, maar de verschillen zijn heel klein, dus misschien lukt het tegen volgende week om opnieuw in de top drie te geraken. Achter de schermen Op de puffer van Pierrot staat een spacer, die meteen ook een eenvoudige peakflowmeter is. Er zit een stukje (eigenlijk eenvoudige) elektronica in, die een aantal nieuwe functies aan de puffer toevoegt. Wanneer men bij elk gebruik driemaal diep in- en uit te ademt, wordt elektronisch de dosis toegediend (tijdens de derde inademing); voordien heeft het toestel al een meting gedaan die een beeld geeft van de ademcapaciteit van de patiënt. Via Bluetooth stuurt de puffer de resultaten naar een App op de smartphone van Pierrot. Het in- en uitademen wordt heel leuk visueel voorgesteld, waardoor hij de luchtstroom in kleuren “ziet”. De eindmeting wordt automatisch door de App doorgezonden naar de server (in the cloud) van de lokale patiëntenvereniging. Die organiseert de Breathe League. Dat initiatief verbindt de jongeren meteen virtueel met elkaar. Die community geeft een dynamiek om te motiveren tot een zeer hoge therapietrouw. Vermits de ouders van Pierrot toestemming hebben gegeven, krijgt de huisarts een seintje wanneer Pierrot plots minder goed zou gaan presteren. Dat gebeurt wel niet zo vaak, want de positieve druk van de ploeggeest zorgt er meestal voor dat hij goed scoort. Maar als het nodig is kan de arts meteen bijspringen. We schrijven 2015, of zo ;-) ? | | | Ik blijf stilletjes hopen dat een farmaceutisch bedrijf dat werkzaam is op het vlak van astma of COPD vroeg of laat zal wakker schieten. Of misschien moet ik gewoon hopen op een disruptische ontwikkeling vanuit de hoek van Google of Apple ? Want die jongens zijn de gezondheidszorg ook aan het ontdekken en die zien de kerntaak van deze sector niet als “innovatieve geneesmiddelen ontwikkelen”, maar als aantrekkelijke “consument/patiënt-gerichte IT oplossingen aanreiken”. Pizza met groenten
In de onvolprezen reeks over voeding, die de Standaard de afgelopen maanden heeft geproduceerd, stond vanochtend een interessant (maar haast even treurig) artikel “Lessen in Gezond Eten”. Het GO!-atheneum De Toverfluit in Sint-Jans-Molenbeek leer allochtone kinderen gezond eten te maken en te appreciëren. Thuis wordt veel te zoet en te vettig gekookt en zelfs op school krijgt men de cultuur van mierenzoete fruitsapjes en frisdranken maar moeilijk onder controle. Maar men probeert en waarschijnlijk volgt men – ook hier – de juiste weg: de pizza die op de bijgaande foto met kaas wordt bestrooid, overtuigde me in eerste instantie niet echt dat men ‘gezond’ bezig was. Maar het bleek pizza met groenten te zijn en dat is slim. Want het moet niet meteen rauwe groenkost en rijstwafels te zijn. Bouw gerust op wat mensen leuk vinden (pizza eten) en schuif het gezondere beleg (de groenten) gerust in aangepaste vorm naar binnen. De eerste stappen zijn gezet. Veel woorden, maar hoe zit het met de daden ?
Het verhaal van de gezonde voeding in de school eindigde ook treurig, want het initiatief startte hoopvol toen van Frank Vandenbroucke nog minister van Sociale Zaken was. Inmiddels is de geldkraan opnieuw zo goed als dicht en moet men het stellen met wat folders en veel (eigen) goede moed en overtuiging. Blijkbaar is het makkelijker te praten over ‘gezondheid en preventie’, dan er met eenvoudige en leuke dingen ook effectief iets aan te (laten) doen. Maar ik geef de moed niet op. Het verhaal van Pierrot is nog steeds mijn wegwijzer en ik ontdekt nog elke dag nieuwe stukjes van de wondere wereld van de gedragspsychologie en motivatie wanneer ik met patiënten bezig ben. Dirk BROECKX – 14 mei 2015
| Luc Kleynjans (20 mei 2015): We willen toch niet dat kinderen (en volwassenen) wegens de inertie van de groot industrie in de hoek worden geduwd van ziekte en miserie. Nog veel kans dat ze bij de arts en bij ons in de apotheek ook nog wat overdonderd worden met het bezwerend vingertje ... Om steeds goed hun puffer te gebruiken want anders gaat het nog slechter met hun...
Pierrot herinnert me aan de triestige clown in het circus, ook deze kinderen hebben er niet voor gekozen. Laat staan dat we degelijk begeleidend en motiverend materiaal hebben in de apotheek. Waarom doen we het niet zelf, als groep.
Even oplijsten wat nodig is, de nodige mensen aanspreken, de eerste studies er bij halen... En dan heel het project lanceren ... Als goed doel, als start up, of wat de beste constructie ook is om dit te realiseren.
Dat is voor mij een motivatie om nog door te gaan en ook te tonen welke richting we echt willen dat de multinationals gaan. Misschien ambitieus, maar niet onmogelijk. En de doelgroep geniet ieders sympathie en ze hebben ook recht op een gezonde toekomst. Lijst jij op wat er al bestaat ?
Dank voor me weer eens wakker te schudden...
Luc Beste Luc, Kijk eens even op "Kickstarter". Daar zou een dergelijk project allicht meteen aanslaan. Maar dan nog moet iemand de kar trekken met voldoende technische of management kennis en kunde om een dergelijk project te leiden.
Heeft ienmand zin? Ik garandeer dat hij/zij het gevoel zal krijgen de wereld echt en eigenhandig te veranderen ! | |
|
